مراکز داده
مرکز داده یا همان دیتاسنتر (Datacenter) به محلی برای نگهداری سرورها و تجهیزات لازم جهت ایجاد دسترسی به داده ها گفته می شود.
مراکز داده متشکل از اجزای ضروری زیر ساختی هستند که کار پشتیبانی از اینترنت و تجارت الکترونیکی و را بر عهده دارند .
در نتیجه تمامی سرویس های ارایه شده در آنها باید دقیق باشند تا مطابق برنامه و بدون کوچکترین وقفه ای عمل نمایند.
معمولا در مراکز داده از دو استاندارد ( TIA-942 و ANSI / BICSI-002 ) برای طراحی، تجهیز و بهره برداری از دیتا سنتر استفاده میکنند.
امروزه نوع جدیدی از دیتا سنتر های ماژولار بوجود آمده که یک اتاقک از پیش ساخته میباشد .
این نوع دیتا سنتر ها معمولا در فضاهای باز مستقر و پیاده سازی میشوند.
روند ساخت و پیاده سازی مراکز داده از پیچیده ترین خدمات در زمینه ICT میباشد .
روند ساخت در واقع شامل بخش های بسیار متفاوتی است.
این وظایف را معمولا به دو بخش فعال (Active) و غیر فعال (Passive) تقسیم بندی میکنند.
از قسمت اکتیو یا نرم افزاری میتوان به بخش هایی چون :
مجازی سازی سرور | ذخیره سازی اطلاعات | سرویس های نرم افزار | برقراری امنیت شبکه | فناوری ارتباطی یکپارچه و پشتیبانی شبکه اشاره کرد.
پاراگ با داشتن تجربه در این زمینه میتواند از ابتدا تا انتها در این زمینه در کنار شما باشد. بخش هایی از خدمات پسیو مراکز داده شامل موارد زیر میباشد.
یو پی اس و برق اضطراری
یکی دیگر از بخش های بسیار مهم در مراکز داده اتاقهای باطری و برق اضطراری میباشد.
قطعی برق در صورت نبودن راهکاری جایگزین مساوی است با از کار افتادن تمامی سرورها و خاموشی کامل اتاق‌سرور.
به همین دلیل برای مقابله با این مشکل از دستگاه هایی همچون ژنزاتور، یو پی اس و … استفاده میکنند.
به محض اینکه برق دیتا سنتر قطع شد ژنراتور روشن شده و برق مجموعه را تامین میکند.
در انتخاب محل دیتاسنتر باید توجه داشت که، محل قرارگرفتن سرورها و رک ها و دستگاههایی همچون ژنراتور و تجهیزات برق اضطراری به چه مقدار فضا نیاز دارند.
زیرا اگر فضا بیش از مقدار نیاز در نظر گرفته شود هزینه هایی مثل تجهیزات تهویه و فضاسازی و … تحمیل میشود.
در صورت کم بودن باعث خطراتی جبران ناپذیر میشود.
دستگاه های UPS نیز در زمان قطعی برق و از کار افتادن ژنراتور وارد مدار میشود و قادر است تا۶ ساعت برق مجموعه را تامین نماید.
سیستم خنک کننده (COOLING)
انتخاب سیستم خنک کننده بر اساس نوع و سطح درجه بندی مرکز داده انجام میگیرد.
باید از نوعی تکنولوژی استفاده شود که قادر به کاهش بار و تهویه هوا در اتاق سرور باشد.
زیرا قبل از آنکه گرما در فضای اتاق پخش شود باید جمع آوری و به خارج منتقل شود.
برای خنک کردن اتاق هم می توان در میان رک ها خنک کننده قرار داد.
به نحوی که هرچه پایین تر برویم میزان خنک کنندگی و گردش هوا بیشتر شود .
علاوه می توان گردش هوای کلی در اتاق قرارداد به گونه ای که تمام هوای اتاق در یک دمای ثابت قرار گیرد.
کف، سقف و دیوار کاذب
از اجزاء اولیه در ساخت یک مرکز داده، میتوان به سقف و کف اشاره کرد.
به دلیل مهم بودن این اتاق استانداردهایی نیز برای ساخت سقف و کف کاذب اتاق سرور وجود دارد.
ارتفاع مجاز سقف در دیتاسنتر ۲.۶ متر و ارتفاع کف کاذب از سطح زمین در استاندارد TIA942 ۳۰ سانتی متر استو.
در استاندارد جدید طراحی دیتاسنتر BICSI 002 2011 این ارتفاع به ۵۰ سانتی متر نیز رسیده است.
از سقف برای عبورسیم های اعلام اطفاء حریق کابل ها دوربین ها و نظارت بر اتاق ولوله کشی های خاص استفاده می شود.
کابل های شبکه را نیز از کف کاذب اتاق سرور عبور می دهند، زیرا کف می تواند تا یک ساعت حرارت حریق را تحمل کرده و در برابر الکتریسیته عایق است.
دیوار ها بدون پنجره و دارای رنگ یا پوشش ضد حریق می باشد .
نوعی طراحی می شود که تهویه هوا به درستی انجام شود و بدون هیچ درزی می باشد .
دربها نیز ضد حریق هستند.
سیستم مانیتورینگ و کنترل تصویری
در این فرآیند استفاده از ابزار و تکنیک های دستی و خودکار برای اطمینان از سلامت یک مرکز داده به کار گرفته میشود.
این موضوع تضمین میکند که توابع کلیدی و خدمات یک اتاق سرور بدون هیچ گونه وقفه یا ناهنجاری اجرا میشود.
نظارت بر مرکز داده همچنین به عنوان مدیریت مرکز داده شناخته می شود.
فرآیند کنترل و مانیتورینگ اتاق سرور بسیار پیچیده و تخصصی میباشد.
احتیاج به یک ساختار منظم همراه با بهره گیری از سخت افزارهای به روز و با کیفیت میتواند به بالابردن کیفیت خروجی کار بسیار کمک کند.
تمامی این فرآیند ها در اتاقی به نام NOC مدیریت و کنترل میشود .
فرایند شامل سیستم مانیتورینگ سرورها و مانیتورینگ محیطی از طریق دوربین های مداربسته است.
سیستم اطفا و اعلان حریق
سیستم اطفا حریق اتاق سرور با سیستم های اطفا در فضاهای دیگر متفاوت میباشد.
روش های رایج در اطفا حریق آب و کف میباشد که به دلیل وجود تجهیزات برقی در دیتا سنتر ها نمیتوان از این روش ها استفاده کرد.
با گسترش علم و تکنولوژی و احساس نیاز سیستم جدیدی در سیستم های اطفا حریق به وجود آمده است که با کمک گاز حریق اطفا میشود .
از مزیت های آن میتوان به عدم خرابی تجهیزات برقی، بی ضرر بودن برای انسان و … اشاره کرد.
سیستم اطفا حریق اتوماتیک پایروژن ایروسل بهترین و پرقدرت ترین اطفا میباشد که در حال حاضر برای مراکز داده مورد استفاده قرار میگیرد.
سامانه های هوشمندی نیز وجود دارند که جهت اعلان حریق از طریق sms به مدیران مجموعه اطلاع رسانی میکنند و آنان را از شرایط آگاه میسازند.
چاه ارت
بار اضافی الکتریکی بر روی تجهیزات برقی زیان بار و مخرب است.
به دلیل همین استفاده از سیستم زمین با earth بسیار موثر خواهد بود.
در این دوش با قرار دادن شمش مسی و کابل کشی از ابتدای آن تا چاهی که مناسب برای سیستم میباشد کشیده و این بارهای اضافه را به چاه منتقل میکند.
یک چاه ارت استاندارد از استانداردهای زیر باید پیروی کند.
- چاه حفر شده تا عمق حداقل ۵ متر و یا تا عمقی که به خاک نم دار برسد
- ۴۰ کیلوگرم پودر ذغال سنگ (کلریک سدیم) به نسبت یک به دو با خاک
- شمش مسی به ابعاد ۵۰ در ۵۰ که به صورت عمودی در پودر ذغال سنگ فرو رفته
- کابل مسی به قطر حداقل ۰.۵ سانتی متر (۵۰ میلیمتر)
- پر کردن چاه با خاک رس و بسیار نرم
سیستم روشنایی
سیستم کنترل روشنایی در اصل یک روش کنترل مبتنی بر شبکه می باشد.
به بیان دیگر سیستم کنترل روشنایی ارتباط بین ورودی ها و خروجی های مختلف برای کنترل روشنایی فضاها را در بر میگیرد .
این فرآیند با استفاده از یک یا چندین دستگاه محاسبه مرکزی انجام می شود.
به صورت کلی سیستم های کنترل روشنایی در نورپردازی های مسکونی ، صنعتی و تجاری در هر دو فضا (داخلی ، خارجی) کاربرد دارد .
در واقع سیستم کنترل روشنایی را با نام روشنایی هوشمند (Smart Lighting) به کار برده می شود.
این سیستم وظیفه فراهم کردن نور مورد نیاز در هر فضایی که تعریف شده است دارد.
کابل کشی
سینی های مخصوص کابل کشی باید به نحوی کار گذاشته شوند که جلوی تردد هوا را نگیرند و مانع تهویه هوا نشوند
در صورت چند طبقه بودن به نحوی روی هم قرار گیرند که کابل ها تحت فشار نباشند .
در واقع در صورت بروز مشکل به راحتی قادر به عیب یابی و تعمیر کابل ها باشیم.
سینی های فلزی باید به سیستم ارت مرکز داده متصل شوند.
سینی کابل حداکثر با عمق ۱۵ سانتی متر مجاز است.
مسیر سینی کابل های زیر کف کاذب در هنگام طراحی باید با سایر تاسیسات نصب شده زیر کف کاذب هماهنگی لازم را داشته باشد.
کابل ها درون سینی باید فیکس شود و لیبل شماره کابل مطابق استاندارد نصب شود.
کنترل تردد
برای کنترل دسترسی ورودی و خروجی افراد مجاز ، بر روی درب های ورودی و خروجی سایت مرکز داده، سیستم های کنترل دسترسی نصب می شود.
معمولا برای درب های خروجی از Push Button استفاده می شود.
همچنین دوربین های امنیتی پوشش کاملی با توجه به نیاز کارفرما در فضای مرکز خواهد داشت.
صفحه نمایشی که برای نظارت تصاویر دوربین های مداربسته استفاده می شوند.
معمولا مانیتور های حادثه یا نقطه ای نامیده شده و اجازه می دهند که اطلاعات تصاویر بدون خطا ودر لحظه مشاهده شوند.
مانیتور های حادثه مستقیما باید روبروی اپراتور و در فاصله ی تقریبی ۰.۵ تا ۱.۵ متری و با اندازه قطر ۹-۱۶ اینچی (۲۲-۴۰ سانتی متری) از وی نصب شوند